نگاه کلی به فصل پنجم اندازه گیری ریاضی ششم ابتدایی
در این فصل سعی شده است مطالب را به آنچه کودکان در زندگی روزمره با آن سروکار دارند
پیوند دهیم تا ضمن سادگی و ایجاد مهارت، پلی باشد بین زندگی روزمره و برنامه های درسی در دوره های بالاتر.
بچه ها در این فصل ابتدا مروری بر واحدهای طول، زمان، سطح، جرم، زاویه، حجم و کاربرد آنها در زندگی و تبدیل واحدها و درک درست آنها و استفاده به جا از آنها صورت می گیرد.
در قسمت حجم دانش آموزان ضمن آشنایی با هرم، درک خود از مکعب، مکعب مستطیل و استوانه را تقویت می کنند
و می توانند مساحت مکعب و مکعب مستطیل را با استفاده از شکل سه بعدی آن به دست آورند.
در مساحت دایره، شعاع و قطر، عدد π و به دست آوردن مساحت دایره، نیم دایره، ربع دایره و را می آموزد.
در بخش خط و زاویه با خط راست، خط عمود و عمود منصف و انواع زاویه، تند و راست، باز، نیم صفحه، متمم و مکمل، متقابل به رأس آشنا می شود و در شکل ها آنها را به کار می برد.
نقشه مفهومی فصل پنجم اندازه گیری ریاضی ششم ابتدایی
اهداف درس اول طول و سطح فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
١ – نیاز به اندازه گیری در زندگی
٢ – واحدهای اندازه گیری طول، جرم، حجم، زمان، زاویه و سطح را نام ببرید و به نمونه هایی اشاره کنید.
٣ – آشنایی هرچه بیشتر با اعضای بدن و اندازه آنها
٤ – تبدیل واحدها به یکدیگر از راه جدول تناسب و ضرب و تقسیم
٥ – آشنایی با واحدهای سطح و کاربرد آن در زندگی و آوردن مصداق هایی برای آن
حل فعالیت درس اول طول و سطح فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
فعالیت ١ صفحه 88:
قصد ایجاد انگیزه برای اندازه گیری و جلب توجه به محیط اطراف تأکید دارد
و نوع شکل هندسی که باعث اندازه گیری شده است.
فعالیت ٢صفحه 88:
ارتباط اندازه گیری با واحدهای آن و مرتب کردن از کوچک به بزرگ جهت کاربرد در زندگی که برای انجام اندازه گیری کدام واحد مناسب است.
فعالیت ٣ و ٤صفحه 88:
مثال هایی که در زندگی استفاده می کند بتواند اندازه گیری و واحد مناسب را برای آن انتخاب کند.
حل تمرین درس اول طول و سطح فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
تمرین صفحه ٩٢ :
سطح خواسته را در منزل پیدا کنند بعد اندازه گیری طول و عرض و در انتها مساحت را محاسبه کنند.
تمرین صفحه ٩٣:
قسمت سبزرنگ را با خط کش بر حسب سانتی متر اندازه گیری کنید.
سپس در ٣٣ متر ضرب کنید تا طول و عرض تقریبی به دست آید و در نهایت مساحت را محاسبه کنید.
اهداف درس دوم حجم و جرم فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
1 – تجسم فضایی(دید) در حالت های مختلف
2 – آشنایی بیشتر با حجم (مکعب، مکعب مستطیل) و شکل های جدید هرم
3 – بتواند گسترده مکعب و مکعب مستطیل را رسم و مساحت و حجم آنها را محاسبه کند.
4 – تبدیل واحدهای حجم
5 – کاربرد در زندگی و بیان مثال های مناسب
نقشه مفهومی درس دوم حجم و جرم فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
حل فعالیت درس دوم حجم و جرم فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
فعالیت صفحه ٩٤
آشنایی گسترده هرم مثلث القاعده و مربع القاعده و دقت اندازه اضلاع و نحوه محاسبه مساحت آنها توجه، سعی کنید از مثال ها و مصداق های مناسب و آشنا به منطقه و محل زندگی بچه ها استفاده کنید
تا درک و حس بهتری نسبت به اجسام و جرم و حجم پیدا کنند. می توانید از بچه ها بخواهید
با یک پوشه شطرنجی گسترده شکل های مکعب، مکعب مستطیل و هرم مثلث قاعده را بسازند
و با شمارش مربع های کوچک سطح کل آنها را به دست آورند.
از دوران مستطیل شکل استوانه حاصل می شود یک بار امتحان کنید یک بار از طول و یک بار از عرض
در فعالیت صفحه ٩٥ :
هدف معرفی متر مکعب با کمک چوب های ١متری و به نوعی معرفی یال ها شکل مکعب به کمک میله ها که ١٢ چوب یک متری استفاده می شود.
فعالیت صفحه ٩٦
آشنایی بیشتر و یادآوری جرم اجسام و درک بهتر و ارتباط لیتر و سی سی و کاربردهای آن در زندگی روزمره
حل تمرین درس دوم حجم و جرم فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
تمرین ٢ صفحه 97
کیلوگرم 4/ 14 = 2/ ×72
مساحت سطح های کناری کوچک متر مربع ١٦ = ٤×(٢ × ٢ )
مساحت کف متر مربع ٢٨ = ( ٧× ٤ )
اهداف درس سوم مساحت دایره فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
١ تمام اجزاء دایره را بشناسد.
٢ ارتباط محیط نصف دایره با مساحت دایره را بفهمد.
٣ مساحت دایره را به کمک شمارش مربع ها درک کند.
٤ مساحت دایره را به کمک مساحت متوازی الاضلاع به دست آورد.
٥ کاربرد مساحت دایره را در زندگی حس کند.
٦ مساحت شکل های ترکیبی را محاسبه کند.
٧ بداند مساحت دایره به روش های مختلف را می توان به دست آورد.
٨ بداند مساحت دایره در نهایت تقریبی است چون عدد π تقریبی است.
٩ مساحت سطح های گرد را در زندگی خوب تخمین بزند.
شبکه مفهومی درس سوم مساحت دایره فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
حل فعالیت درس سوم مساحت دایره فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
فعالیت صفحه ٩٨
یادآوری محیط دایره و نصف دایره از سال قبل یک بار دیگر تکرار می شود.
در سال چهارم مساحت متوازی الاضلاع را یاد گرفته ایم حالا می خواهیم به کمک متوازی الاضلاع به مساحت دایره برسیم.
دو یا سه دایره روی مقوا رسم کنید آن را به ٨ قسمت تقسیم کنید و نصف دایره را رنگ کنید.
آنها را برش بزنید و در کنار هم قرار دهید رنگی ها کنار هم و سفیدها کنار هم، یک شکل شبیه متوازی الاضلاع بسازید.
دایره دوم را ١٦ قسمت همین کار را تکرار کنید.
عدد × π شعاع = نصف محیط دایره
ارتفاع × قاعده = مساحت متوازی الاضلاع
فعالیت صفحه ٩٩
مساحت شکل ترکیبی به روش های مختلف محاسبه شده است که از راهبرد زیر مسئله استفاده شده است.
حل تمرین درس سوم مساحت دایره فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
سوال٢ صفحه 100 :
سؤالی باز پاسخ با توجه به ظروف وسایل منزل مانند زیر استکان = بشقاب و سینی
سوال 3 صفحه 100 :
از ترکیب مستطیل و دو دایره استفاده کنید وارد مباحث مربوط به مساحت استوانه نشوید.
تعریف شکل مساحت دو دایره + مساحت مستطیل
سوال 4 صفحه 100 :
شکل سمت چپ بالا مساحت دایره رنگی = مساحت دایره سفید – مساحت دایره بزرگ
شکل وسط بالا مساحت شکل رنگی = مساحت دو نیم دایره – مساحت مربع
شکل سمت راست بالا = دو نیم دایره کوچک + نیم دایره بزرگ
درس چهارم خط و زاویه فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
اهداف درس چهارم خط و زاویه فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
١ – بداند فاصله دو نقطه یعنی چه و آن را اندازه بگیرد.
٢ – بداند فاصله نقطه خط یعنی چه و آن را اندازه بگیرد.
٣ – ارتفاع را در یک مثلث که زاویه باز دارد رسم کند.
٤ – عمودمنصف را تعریف و آن رارسم کند.
٥ – با کمک نقاله و گونیا انواع زاویه را بسازد.
٦ – زاویه متمم و مکمل را تعریف کند و آن را رسم کند.
٧ – زاویه متقابل به رأس را رسم و آن را تعریف کند.
٨ – ویژگی های متقابل به رأس را بیان کند و در اطراف آنها را پیدا کند.
٩ – زاویه نیم صفحه و تمام صفحه را بشناسد.
١٠ – با کمک دایره و نقاله شکل هایی مانند مثلث ( قائم الزاویه، متساوی الاضلاع، متساوی الساقین )،مربع، مستطیل و شش ضلعی منتظم و … را رسم کند.
11 – با کمک مکمل، زاویه های متوازی الاضلاع را اندازه گیری کند.
نقشۀ مفهومی درس چهارم خط و زاویه فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
حل فعالیت درس چهارم خط و زاویه فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
فعالیت صفحه 102
فکر می کنید چرا در بعضی از جاده ها تونل ساخته می شود؟
هدف: کوتاه ترین فاصله دو نقطه خط راست است
نه خط شکسته و منحنی فاصله نقطه از خط، خط عمودی است
که از آن نقطه بر خط رسم می شود و کوتاه ترین خطی است که از نقطه بر خط رسم می شود.
در این فعالیت معرفی کوتاه ترین فاصله بین دو نقطه مطرح است
که شما می توانید با یک مثال کاربردی از محل زندگی بچه ها شروع کنید و سپس فعالیت کتاب را شروع کنید.
به بچه ها کمک کنید تصویر لوله گذاری آب یا گاز را رسم کنند
یا نقطه الف به ب را با ٣ دسته سیم به یکدیگر وصل کنند.
هر سه رشته را اندازه گیری کنند و نکات مثبت و منفی کار را ذکر کنند.
در انتها نتیجه گیری کنید.
فاصله دو نقطه طول پاره خطی است که دو نقطه را به هم وصل می کند.
معرفی عمودمنصف:
چند پاره خط به کمک خط کش رسم کنید و آنها را اندازه بگیرید
سپس یک عمود به وسط پاره خط رسم کنید شما اکنون چند عمودمنصف رسم کرده اید.
تعریف عمودمنصف، خطی است که از وسط یک پاره خط بگذرد و بر آن عمود باشد.
فعالیت صفحۀ ١٠٣
معرفی انواع زاویه ها:
با استفاده از گونیا و نقاله چند زاویه مختلف رسم کنید آنها را اندازه گیری کنید و نام آنها را بنویسید
در صورت امکان تعریف آنها را بنویسید.
با گونیا کار کنند و پاسخ های متفاوتی بدهند و این متفاوت بودن پاسخ ها در کلاس مطرح و پررنگ شوند.
در شکل های داده مجموع دو زاویهٔ داده شده که می توان ارتباط مجموع دو زاویه را با زاویه راست مقایسه کرد و در انتها از آنها به زاویه متمم رسید.
به هر زاویه که مجموع آنها ٩٠ درجه باشد دو زاویهٔ متمم گویند.
از شکل هایی استفاده کنید که دو زاویهٔ مجاور ١٨٠ درجه باشد
مانند متوازی الاضلاع و آن را با زاویهٔ نیم صفحه مقایسه کنید
تا از روی تفاوت و شباهت ها بهتر مفهوم مکمل را درک کنند.
حل تمرین درس چهارم خط و زاویه فصل پنجم ریاضی ششم ابتدایی
سؤال ٦ صفحه 105 :
30 درجه
سؤال ٧ صفحه 105:
ساعت ٦ ← ١٨٠ درجه (نیم صفحه) ٣:٣٠ (زاویه تند)3:00 زاویه راست
مرور فصل پنجم اندازه گیری ریاضی ششم ابتدایی
در فرهنگ نوشتن بچه ها نظر و برداشت خود را بیان و می نویسند.
هدف تقویت و یادگیری بهتر است.
در تمرین ٤ با توجه به طول و عرض و ارتفاع مکعب مستطیل:
حجمی است که از ٦ مستطیل که دوبه دو باهم برابرند ساخته شده که با دقت آنها را رسم کند
از تصویر صفحه ٩٤ کمک بگیرید.
تمرین ٥: ابتدا سعی کنید مفهوم سازی کنید.
دانش آموزان می توانند از محیط اطراف خود از وسایلی مانند رنده های آشپزی یا نمکدان برای این امر استفاده کنند.
معما و سرگرمی فصل پنجم اندازه گیری ریاضی ششم ابتدایی
مثلث بزرگ در واقع یک مثلث نمی باشد و وتر مثلث بزرگ شکستی دارد
که در قسمت بالایی اندکی متمایل به داخل است درحالی که در قسمت پایین اندکی متمایل به خارج است و مساحت بین دو قطعهٔ شکسته برابر با واحد مربع است
و طول اضلاع مجاور زاویهٔ قائمه به طور تصادفی انتخاب نشده اند.
طول این اضلاع در ٣ مثلث عبارت هستند از ( ٢ و ٥) ( ٣و ٨) و ( ٥و ١٣) که اعداد فیبوناچی می باشد.
نمونه سوال ریاضی ششم ابتدایی
