درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

آموزش درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

روش تدریس پیشنهادی:تفکّر استقرایی، ایفای نقش، نمایشی

روش تدریس تفکّر استقرایی

متن درس پنجم یکی از متون کتب فارسی دههٔ پنجاه است که با متنی روان و ساده، هنوز جذّابیت خود را حفظ کرده است

و پیام اصلی آن اززبان حیوانات در قالبی ساده بیان شده است.

محتوای درس، دارای مفهومی است که شاید دانش آموزان با مطالعهٔ سطحی متن، متوجّه آن نشوند

و به توضیح معلّم نیازباشد. به همین دلیل بهتر است با روش «تفکّر استقرایی » ذهن دانش آموزان را فعّال نموده،

ایشان را از راه تفکّر به استنتاج و یادگیری رساند.

مراحل انجام کار متناسب با ساختار این درس به شرح ذیل پیشنهاد می گردد.

مرحلۀ اوّل: تکوین مفهوم

1 فهرستی از انواع رفتارهای فردی و اجتماعی تهیه کنید آن را در اختیار گروه ها بگذارید.

2 از دانش آموزان بخواهید تا براساس وجوه اختلاف یا تشابه عناوین را دسته بندی نمایند.

3 در این بخش، دانش آموزان برای مطالب طبقه بندی شده، اسم انتخاب می کنند و کم کم مفهوم در ذهن آنها شکل می گیرد.

مرحلۀ دوم: تفسیر مطالب

1 نمایندهٔ گروه ها، طبقه بندی انجام شده در گروه را روی تابلو نصب کند.

2 به دانش آموزان فرصت بدهید تا جنبه های مختلف عملکرد گروه های دیگر را بررسیکنند.

3 سؤالاتی در خصوص مفهوم موردنظر درس(خوداتّکایی) مطرح نمایید تا دانش آموزان روابط بین طبقه بندی ها را جستجو کرده و به سؤالات پاسخ دهند.
4 دانش آموز را به کشف روابط برسانید تا به استنباط و نتیجه گیری برسد و مفهوم «خوداتّکایی » را استنباط کند.

مرحلۀ سوم: کاربرد

1 به دانش آموزان کمک کنید تا با گسترش و وسعت دادن ظرفیت ذهنی خود به بررسی و تفسیر اطّلاعات دریافتی بپردازند

و به این نقطه برسند که هر فرد با تلاش و کوشش خود و با امید به خدا، نه با امید به خلق خدا، به اهداف خود در زندگی دست می یابد.

2 متن درس پنجم را با لحن «روایی داستانی » برای دانش آموزان بخوانید تا درک بهتر محتوا حاصل آید

و دانش آموزان بتوانند به سؤالات درک متن پاسخ های درست و منطقی بدهند.

درک متن
در انجام فعّالیت «درست و نادرست » و «درک متن » به شیوهٔ دروس قبل، اقدام شود.
در این درس، سؤال های «درست و نادرست »، توانایی درک اطّلاعات صریح را می سنجد و سؤال اوّل «درک مطلب »، مربوط به استنباط است.

در طرح سؤال سوم «درک مطلب »، توجّه شود که سؤال استنباطی باشد.

واژه آموزی درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

کلمات هم نویسه کلماتی هستند که از نظر نوشتاری مثل هم نوشته می شوند و با تغییر مصوّت ها، معنی آنها متفاوت می شود:

مانند: کِرم، کَرَم، کِِرم.

بازی از جمله فعّالیت هایی است که در برنامهٔ درسی زبان آموزی مورد تأکید است؛

زیرا دانش آموزان در بازی به ارتقاء درک شنوایی و رشد و پرورش قوهٔ بیان، دستمی یابند

و یاد می گیرند که با یکدیگر فکر کنند و به افکار خود سامان بدهند و به حلّ مسائل با مشارکت یکدیگر برآیند.

در پایهٔ سوم، بازی های زبانی همراه با تحرّک و نشاط مورد نظر است.

تدریس کلمات هم نویسه در قالب بازی نیز به یادگیری آسان آن می انجامد.

بیاموز و بگو درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

در بیاموز و بگو «زمان حال » فعل آموزش داده می شود. برای این منظور از دانش آموزان بپرسید

«الان مشغول انجام چه کاری هستید؟ » مقصود این است که در همان حال چه کاری انجام می دهند.

آنها احتمالاً در جواب خواهند گفت: «درس می خوانیم. » یعنی هم اکنون به این کار مشغول هستند.

در جملهٔ «درس می خوانیم » فعلی بیان شده که اندکی پیش از زمان حال آغاز شده

و هنگام ادای جمله نیز ادامه دارد و هنوز به پایان نرسیده است. این نکته ای است که به راحتی به دانش آموزان تفهیم می گردد.

یا می توان از دانش آموزان خواست که هر یک به کاری مشغول شوند.

مثلاً یکی تخته را پاک کند؛ یک نفر راه برود؛ یک نفر به تابلو اشاره کند؛ سپس از آنها بپرسید مشغول انجام چه کاری هستند.

بدین ترتیب فقط به یک مثال، بسنده نشده و در فعّالیت تدریس تنوّع ایجاد شده است.

لازم به ذکر است «زمان حال » در این درس با زبانی ساده، آموزش داده می شود.

در واقع همین که دانش آموزان بدانند در مورد کارهایی صحبت می کنند که مربوط به امروز و زمان حال است و نه دیروز یا فردا،کافی است.

نکتهٔ مهم این است که دانش آموز در بافتی کاربردی و به صورت عملی در بیان خود به مفهوم زمان حال دست می یابد

و به این ترتیب ارتباط دستور با کاربرد زبان برقرار می شود.

نمایش درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

نمایش خلّق یک فعّالیت نمایشی سازمان یافته است که بیشترین تأکید آن بر مراحل انجام دادن کار است تا بر حاصل کار.

این فعّالیت باید عمق شخصیّت ها و نکته های نهفته در نمایش را نشان بدهد.

استفاده از صورتک هایی که توسّط خود دانش آموزان تهیه شده، بسیار جذّاب و تماشایی است.

بخوان و حفظ کن درس پنجم فارسی سوم ابتدایی برزگر و بلدرچین

ارائهٔ «بخوان و حفظ کن » در هر فصل به منظور ایجاد فرصت برای حفظ شعر تا پایان فصل است.

بدین ترتیب در پایان فصل، دانش آموزان شعر را طی تمرین های مکرّر کلاسی و هم خوانی های گروهی در فضایی سرشار از لذّت و بدون اعمال فشار، حفظ می کنند.

به همین دلیل قبل از تدریس درس ششم ارائه می گردد تا دانش آموزان فرصت بیشتری برای تکرار آن داشته باشند.

لحن خواندن شعر، همیشه به تناسب درون مایهٔ آن انتخاب می شود.

با توجّه به مفاهیم و واژه هایی که باید در خوانش شعر بر آنها تأکید شود، لحن شعر درس «تمنّایی » است.

بار حسّی، عاطفی و آوایی روی واژهٔ «کاش » خیمه زده است.

لحن آرزو با یک حسِّ لطیف و از سر مهر و تضّرع ایجاد می گردد.

شعر «مثل باران » اگر چه در نگاه اوّل به لحاظ درک مضمون، دشوار به نظر می رسد

اما با صحبت دربارهٔ مفاهیم اخلاقی آن، می توان افق تازه ای از ملکات رفتاری را در برابر دیدگان دانش آموزان به تصویر کشاند.

دکلمهٔ این شعر برای بچه هاجالب است.

درس پنجم نوشتاری سوم ابتدایی

صفحۀ اوّل درس پنجم نوشتاری سوم ابتدایی

در تمرین سوم، ابتدا چند مثال به صورت شفاهی در کلاس بیان کنید.

سپس دانش آموزان جملات خود را بنویسند.

صفحۀ دوم درس پنجم نوشتاری سوم ابتدایی

در درس گذشته، دقّت بصری دانش آموزان، با دقّت کردن به کلمه تقویت شد

ودر این درس در فعّالیت اوّل این صفحه، دامنهٔ دید دانش آموز به اندازهٔ جمله، وسعت پیدامی کند.

در فعّالیت دوم، کلمات متن درس مورِد نظر است و جست وجوی کلمات موردتأکید است.

صفحۀ سوم درس پنجم نوشتاری سوم ابتدایی

تأکید بر زیبانویسی در تمرین اوّل و نظارت بر نحوهٔ نوشتن دانش آموزان الزامی است.

صفحۀ چهارمدرس پنجم نوشتاری سوم ابتدایی

در ادامهٔ مباحث قبلی نگارش، پس از آشنایی با بند منسجم، بندنویسی به طور جدی ترآغاز می گردد.

درواقع گویی مباحث گذشته مقدّمه ای بر آموزش بندنویسی بوده است. گام اوّل دربندنویسی داشتن موضوع است.

موضوع نوشته، ذهن نویسنده را محدود و متمرکز می کند و بهاین ترتیب او قادر می گردد، منسجم بنویسد.

در این درس داشتن موضوع به عنوان اوّلین گام دربندنویسی، برجسته شده است.