مفاهیم درس 4 علوم پنجم ابتدایی

مراحل تشکیل سنگ های رسوبی :

1- حمل رسوبات توسط آب های جاری 2- ته نشین شدن رسوبات در آب

3- فشرده شدن رسوبات در اثر سنگینی لایه های بالایی و سنگینی آب

ویژگی های سنگ های رسوبی :

1 – لایه لایه اند . 2 -لایه های زیرین قدیمی تر و لایه های بالایی جدیدترند . 3 –رنگ لایه ها به علت تغییر جنس آن ها متفاوت است . 4 – با مشاهده ی این سنگ ها می توان دریافت که زمانی آنجا دریا بوده است .

مهم ترین ویژگی سنگ های رسوبی ، داشتن فسیل است .

فسیل چیست ؟ به آثاری که از جانداران قدیمی ( گیاه، جانور ) از گذشته در لابه لای سنگ های رسوبی یافت می شود فسیل می گویند .

دانشمندان زمین شناس با جستجو در لابه لای سنگ های رسوبی به دنبال آثار موجودات قدیمی ترند .

بخش هایی از یک جاندار که می توان در لابه لای رسوبات یافت شوند: استخوان ، دندان ، صدف ، اسفنج و مرجان دریایی ، پوشش سخت بند پایان ( حشرات ، خرچنگ ها ) ، بافت چوبی گیاهان، آثار گیاهی ، رد پا و …

با گذشت زمان ، بخش های نرم جانداران توسط : دما ، رطوبت ، هوا و جانداران ذره بینی از بین رفته و بخش های سخت در لای رسوبات باقی می مانند .

برای این که فسیل یک جاندار را پس از سالیان دراز بتوانیم پیدا کنیم ، باید :

1 – از هوا ، دما ، رطوبت و جانداران ذره بینی دور باشد . 2 – دارای بخش سخت باشد . 3 – زیر رسوبات باشد .

مکان های مناسب برای فسیل شدن : محیط آبی ( دریاها و باتلاق ها ) غارها ، یخچال های قطبی ، نمک زارها ، خاکستر های آتش فشانی ، شیره و صمغ درختان، نفت و قیر .

معمولا از بی مهرگان در طبیعت فسیل یافت نمی شود ، چون دارای اسکلت و بخش سخت نیستند مگر آنکه روی آن ها را با شیره و صمغ درختان بپوشانند .

فسیل جانوران دارای اسکلت استخوانی و جانوران دریایی به علت داشتن پوشش صدفی و آهکی در طبیعت بیشتر یافت می شوند . دانشمندان چه اطلاعاتی از فسیل یافت شده به دست می آورند ؟ 1 – نوع گیاهان و جانورانی که در قدیم زندگی می کردند . 2 – محل زندگی آن ها (آب و هوا ، خشکی و دریاها ) صدف : مناطق آب های گرم و کم عمق – گیاه سرخس : آب و هوای مرطوب – ماهی : دریاها و اقیانوس ها – خرما : مناطق گرم و خشک – خرس سفید : مناطق سرد و برف گیر . 3 – نوع غدای جانوران : از شکل دندان ها که به گیاه خوار یا گوشت خوار بودن آن ها پی می برند . 4 – ساختمان بدن جانداران قدیمی : برخی از جانداران ساختمان بدن ساده تری دارند . 5 – تغییرات آب و هوا ، وضعیت دریا ها و خشکی ها در گذشته . 6 – نوع جانور و نحوه حرکت و اندازه ی جثه ی آن . هر چه رد پا کم عمق تر باشد نشانه سبکی وزن و سرعت بیش تر جانور است . وزن جانور : میزان گودی پا اندازه جانور : مساحت رد پا

اگر یکی از قسمت های بدن یک جاندار در جایی یافت شود ، می توان از روی آن به برخی از ویژگی های جاندار پی برد.

منبع: وب سایت دبستو