درس دوم علوم ابتدایی هوای سالم، آب سالم
عــناوینی که در ایــن آموزش مــی خــوانید:
درس دوم علوم ابتدایی هوای سالم، آب سالم در یک نگاه
درس محیط زیست درسی است برای زندگی، این نکته بدین معناست که آموخته ها و اندوخته های زیست محیطی ما می بایست
به عمل تبدیل شده و در زندگی روزمره و رفتار فردی و اجتماعی ما بازتاب یابد.
به عبارت دیگر دانش محیط زیست باید به ما کمک نماید نقش خود را در تخریب و آلودگی محیط زیست یا اتلاف منابع آن مشخص نموده و در جهت اصلاح رفتار خود برآییم
نقش ما در اتلاف و آلودگی منابع آب چگونه است؟
نقش ما در آلوده شدن هوا و ایجاد سر و صدا به چه میزانی است؟
علاوه بر این می بایست دربارهٔ سطح توقعات و الگوی مصرف خود به تعمق بپردازیم
و از خود بپرسیم آیا نیازها، خواسته ها و توقعات ما با توان زیست محیطی سرزمینمان همخوانی دارد؟
و سطح توقعات خود را چگونه باید تنظیم نماییم تا در عین برخورداری از زندگی معنوی و مادی مطلوب، شرافت ملی، استقلال اجتماعی و سیاسی مان را نیز از آسیب مصون نگه داریم.
دیدگاه های انسان محور ضرورت حفاظت از محیط زیست را براساس نیاز انسان به محیط زیست سالم توجیه می نماید.
اهداف/ پیامدها درس دوم علوم ابتدایی هوای سالم، آب سالم
در پایان این درس انتظار می رود دانش آموزان بتوانند:
1 نیاز جانوران و تأثیرات محیط زیست سالم را روی زندگی موجودات زنده بیان کنند.
2 فهرستی از عوامل مؤثر بر آلودگی محیط زیست را تهیه کنند و به کلاس گزارش دهند.
3 راهکارهای پیشنهادی جهت رفع آلودگی و حفظ محیط زیست را فهرست کرده و ارائه کنند.
مطالب مرتبط: نکات کلیدي درس علوم پایه دوم ابتدایی
مواد و وسایل آموزشی درس دوم علوم ابتدایی هوای سالم، آب سالم
فیلم مستند و لوح فشرده آموزشی، پوسترهای مربوط به زیستگاه های مختلف،
تصاویری در رابطه با استفاده های مختلف انسان از محیط زیست،
تصاویری از آلودگی هوا، تصاویری از استفادهٔ صحیح از محیط زیست.
دانستنی ها درس دوم علوم ابتدایی هوای سالم، آب سالم
محیط زیست عبارت است هر آنچه که فرایند زیستن را احاطه کرده، آن را در خود فرو گرفته و با آن در کنش متقابل قرار دارد
باتوجه به این تعریف نمی توان مرز مشخصی را برای محیط زیست تعریف نمود.
رفتار انسان باعث تباهی طبیعت و زیستگاه ها می شود و در نتیجه محیط زیست را به مخاطره می اندازد.
در این مباحث پیامدهای بی توجهی ما به معیارهای زیست محیطی در محیط های شهری مورد بررسی قرار می گیرد.
شاید از این طریق تصویری، هر چند نه چندان کامل، از وضعیت موجود محیط زیست کشور به دست آید.
کیفیت هوا:
آنچه که امروز تحت عنوان مسئلهٔ آلودگی هوا مطرح می شود، محصول فعالیت های گوناگون انسان بوده و دارای منشأ انسان ساخت است.
به طور کلی آلودگی هوا می تواند پیامدهای گوناگون زیر را به همراه داشته باشد:
کاهش سلامت و یا تهدید جدی سلامت انسان
آسیب وارد آوردن به جانوران
آسیب وارد آوردن به گیاهان
ایجاد خوردگی در فلزات و پوشش های حفاظتی
ایجاد فرسودگی و خوردگی بناها
فرسایش و تخریب آثار هنری مانند مجسمه ها و بناهای تاریخی
چرک ساختن بناها و مبلمان خانگی
در برخی زمینه ها مانند شناخت اثرات آلودگی هوای ناشی از ترافیک وسایل نقلیه موتوری پیشرفت ها قابل ملاحظه بوده و در برخی زمینه های دیگر مانند اثرات جهانی آلودگی هوا تحقیقات به کندی پیش می رود.
امروزه آلودگی هوا ابعادی جهانی به خود گرفته و پدیده هایی چون تخریب لایه اُزن، گرم شدن اتمسفر زمین، خطر بالا آمدن اقیانو س ها و پیشروی اقیانوس ها به سمت خشکی و باران های اسیدی بخش های وسیعی از بیوسفر را در معرض خطر نابودی قرار داده است.
کلیهٔ این تحولات، تحت تأثیر مواد آلاینده ای صورتگرفته است
که در طول سالیان متمادی، انسان در هوا انتشار داده است.
مواد آلایندهٔ هوا
عبارت اند از هر نوع مادهٔ گازی، مایع، جامد و یا آمیخته ای از آنها که در هوای آزاد پخش می گردد و باعث آلودگی هوا می شود و یا به آلودگی آن می افزاید و یا تولید بوهای نامطبوع می کند.
مواد آلایندهٔ هوا نخست می بایست از منابع آلوده کنندهٔ هوا، وارد محیط شوند. در یک محیط شهری این منابع را می توان به سه دسته طبقه بندی نمود:
1 منابع خانگی
2 منابع تولیدی و صنعتی
3 ترافیک وسایل نقلیه موتوری
وسایل نقلیهٔ موتوری قادرند به طرق زیر، هوا را آلوده سازند:
ریخت و پاش سوختی به هنگام سوخت گیری
تبخیر مادهٔ سوخت از مخزن بنزین خودرو
نقص فنی و وجود روغن سوزی
پخش آلاینده های مختلف از اگزوز
کیفیت منابع آب:
در ایران مسئلهٔ آلودگی آب، دارای عمق و دامن های بسیار گسترده است و برخلاف مسئلهٔ آلودگی هوا و یا آلودگی صوتی، صرفاً یک مسئلهٔ شهری محسوب نمی شود
و علاوه بر شهرها دامنهٔ مسئلهٔ آلودگی آب به محیط های روستایی، رودخانه ها، دریاها، دریاچه ها و تالاب ها نیز کشیده شده است.
ضمنا باید توجه نمود که هرجا آلودگی آب وجود داشته باشد و فاضلاب های مختلف، بدون هیچ گونه تمهیدات فنی، وارد محیط گردند، به خودی خود آلودگی خاک نیز به وجود می آید.
بدین ترتیب، مسئلهٔ آلودگی خاک تا میزان قابل توجهی با مسئلهٔ آلودگی آب پیوند می خورد. با توجه به سه بخش اصلی مصرف کننده آب، منابع آلودگی آب را می توان در سه گروه زیر طبقه بندی کرد:
1- فاضلاب انسان
2- فاضلاب کشاورزی
3- فاضلاب صنعتی
کیفیت مدیریت زباله:
استراتژی و سیاست های مدیریت زباله باید در جهت جلوگیری از تولید و نیز کاهش زباله تنظیم شود.
عنوان زباله را می توان به کلیه اشیای منقولی اطلاق نمود که مالک تمایل رهایی از آن را داشته و جمع آوری و دفع بی خطر آن به خاطر حفظ سلامت و رفاه جامعه ضروری می باشد.
زباله براساس منبع و تولید آن در سه گروه اصلی طبقه بندی می شود:
١ زباله های خانگی و شبه خانگی
٢ زباله های صنعتی و ساختمانی
٣ زباله های عفونی
پراکندگی زباله در سطح شهر به صورت مختلف، مانند جایگاه های موقت زباله، کیسه های زباله، زبالهٔ بیرون ریخته شده از منازل و مغازه ها، زبالهٔ انباشته شده در نهرهای شهری و به ویژه زیرپل ها، یکی از علل اصلی رشد حشرات در محیط های شهری، خصوصاً در فصل تابستان می باشد.
نوعی پشه خاکی که ناقل بیماری سالک است از جمله حشراتی محسوب می شود که درون زباله به خوبی قادر به رشد و تکثیر می باشد.
همراه با آلودگی آب همواره بخشی از خاک نیز آلوده می شود. برخلاف آلودگی هوا و آلودگی آب، آلودگی خاک به سرعت قابل مشاهده نیست
و معمولاًً زمانی قابل لمس می گردد که خاک کارایی خود را برای مقصودی که مورد نظر است، از دست داده باشد.
زباله را می توان در شمار منابع آلایندهٔ هوا نیز به حساب آورد.
با بیان یک داستان دانش آموزان را به این مطلب می رسانیم که جانداران برای زندگی نیاز به محیط سالم و آب و هوای پاکیزه دارند.
تصویر عنوانی که به صورت کلی مطرح شده بود در این صفحه به صورت جزء به کل مطرح می شود
و استفاده های مختلف از آب به عنوان یکی از منابع زیست محیطی مطرح می شود و به صورت تخیلی خشک شدن رودخانه را پیش بینی می کند.
با توجه به سن دانش آموزان بهتر است فیلم یا تصویری از یک تصفیه خانه که مراحل مختلف را نشان می دهد
و افرادی که در این فعالیت زحمت می کشند به نمایش گذاشت تا دانش آموز بداند که آب مصرفی به راحتی در اختیار ما قرار نگرفته پس باید درست مصرف کنیم
و با بحث گروهی هر گروه راهکارهایی برای درست مصرف کردن و صرفه جویی در مصرف آب فهرست کنند.
دانش آموزان را ترغیب کنید تا با مشاهده تصویر بالای صفحه 20 کتاب درسی که در کادر مقابل نیز آمده است
شگفتی های آفرینش مرتبط با این فعالیت را در گروه به گفتگو بگذارند و اهمیت آن را در زندگی خود بررسی و بیان کنند.
با بیان یک داستان دانش آموزان را به حفظ محیط زیست ترغیب می کنیم و به کمک تصاویر به آنها نشان می دهیم
که چگونه می توانند درست زندگی کنند و به حفظ محیط زیست و زندگی جانداران کمک کنند.