عــناوینی که در ایــن آموزش مــی خــوانید :
درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2 در یک نگاه
در این درس دانش آموزان از طریق انجام دادن فعالیت ها و آزمایش ها نیروهایی که بدون تماس به جسمی به آن اعمال می شود را مشاهده و تجربه می کنند.
مثل نیروی بین دو آهنربا (کشیدن و هل دادن یک آهنربا توسط آهنربای دیگر).
و نیروی کشش زمین که به همه اجسام وارد می شود.
در انتها دانش آموزان از طریق تجربه کردن پی می برند اگر نیروی کافی برای بلند کردن اجسام سنگین نباشد.
می توانند به کمک یک میله و تکیه گاه (اهرم) به راحتی آنها را جابه جا کنند.
هدف های پیامد محور درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
در پایان این درس انتظار می رود دانش آموزان بتوانند:
1 تأثیر نیروی کشش زمین را در یک یا دو مورد از کارهای روزمره و عادی توضیح دهند
و برای کاربرد اهرم در زندگی روزمره یک مثال عادی و رایج بزنند.
2 تأثیر نیروی کشش زمین را در یک یا دو مورد از کارهای روزمره و غیرآشنا توضیح دهند و برای کاربرد اهرم در زندگی روزمره یک یا دو مثال غیر رایج بزنند.
3 برای تأثیر نیروی کشش زمین یک یا دو مثال خلاقانه و تخیلی بزنند. و برای کاربرد اهرم در زندگی یک مثال خلاقانه بزنند.
دانستنی ها درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
نیروها به شکل ساده آن یا به صورت کشیدن و یا به صورت هل دادن به اجسام اعمال می شوند.
نیروها را می توان به دو دستهٔ نیروهای تماسی و نیروهای غیرتماسی تقسیم کرد.
نیروهایی که بدون تماس به جسم به آن وارد شده مثل نیرویی که یک آهنربا به آهنربای دیگر وارد می کند
می تواند آن را بکشد یا هل بدهد یا جذب و دفع کند بدون آنکه با آن تماس داشته باشد.
انواع نیروها
نیروی گرانش (کشش): در نتیجهٔ گرانش، هر چیزی که بالا می رود به پایین برمی گردد.
گرانش نیروی جاذبه ای است که زمین به اجسام وارد می کند
گرانش زمین ما را به طرف خود می کشد کشش گرانشی سیارهٔ ما چنان قوی است که کرهٔ ماه را در مدارش نگه می دارد.
بین همهٔ اجسام نیروی گرانش یا جاذبه وجود دارد به علت کوچک بودن این نیرو کشش بین اجسام مشاهده نمی شود.
نیروی گرانش یا کشش زمین به جرم اجسام بستگی دارد.
هر چه جرم جسمی بیشتر باشد این نیرو بیشتر است.
نیروی مغناطیس: مغناطیس یک نیروی طبیعی است که دو جسم با قطب های مختلف شمال و جنوب یکدیگر را جذب می کنند.
وقتی قطب های مخالف به هم نزدیک تر باشند این نیرو شدیدتر است و برعکس.
اختلاف جرم و وزن: جرم مقدار ماده ای است که در یک جسم وجود دارد و جرم یک جسم همواره ثابت است
وزن اندازهٔ نیروی گرانشی است که زمین به جسم وارد می کند. ترازو وزن را اندازه می گیرد
زندگی بدون کشش زمین: فضانوردان یک سفینه فضایی می دانند زندگی بدون کشش زمین چگونه است.
آنها در فضا معلق می مانند. فضانوردان برای رفتن از جایی به جای دیگر، باید خود را بکشند یا هل بدهند آنها موقع خواب باید خود را با نواری ببندند تا در یک نقطه ثابت بمانند.
البته انجام کارهایی می تواند برای فضانوردان لذت بخش باشد آنها می توانند در کابینی که هستند پرواز کنند
و چیزهای سنگینی که در روی زمین با تلاش بسیار جابه جا می شود بدون هیچ دردسری می توانند به سمت بالا حرکت دهند.
فعالیت های یادگیری درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
در این درس اجازه دهید بچه ها با دو آهنربا آزمایش صفحه 73 را انجام دهند.
قطب یک آهنربا را به قطب همنام یا غیرهمنام آهنربای دیگر نزدیک کنند
بدون آنکه با آن تماس داشته باشد و نیروی بین آنها را مشاهده کنند
و مشاهده کنند که آهنرباها بدون آنکه با هم تماس داشته باشند به هم نیرو وارد می کنند.
مشخص کنند کدام حالت نیرو به صورت کشیدن و کدام به صورت هل دادن است.
از بچه ها بخواهید توپی را به سمت بالا پرتاب کنند یا رها کنند و پایین آمدن آن را مشاهده کنند.
بپرسید چه نیرویی همه اجسام را به طرف پایین می کشد؟
بچه ها را هدایت کنید تا به اهمیت نیروی کشش زمین که دیده نمی شود
و شبیه نیرویی است که آهنربا به اجسام آهنی وارد می کند پی ببرند.
آنها به مفید بودن این نیرو با یادآوری اینکه بدون آن بازی ها و سرگرمی ها و کارهای روزمره قابل انجام نیست پی ببرند.
مثلا آنها بدون این نیرو نمی توانند توپ بازی، سرسره بازی، الاکلنگ، تاب بازی، آب خوردن،نشستن روی صندلی و … را انجام دهند.
پس مدیون این نیرو هستند و خداوند خالق را بابت آن باید شکرگزار باشند.
قسمت دوم درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
در صفحه 75 : بچه ها با انجام دادن آزمایش پی می برند که کشش زمین به جرم جسم بستگی دارد
آنها با یک فنر یا در صورت نبودن فنر با یک کش می توانند نیروی کشش زمین روی اجسام با جرم های مختلف را باهم مقایسه کنند و پی ببرند که هرچه جرم جسم بیشتر باشد، نیروی کشش زمین برآن بیشتر است.
هرچه طول کش یا فنر بیشتر شود نشان دهندهٔ زیاد بودن نیروی کششی زمین استکه به جسم وارد می شود.
قسمت سوم درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
در صفحه 76 : هدف آموزش فقط اهرم نوع اول است آموزش انواع اهرم های دیگر در سال های بعد خواهد بود.
می خواهیم بچه ها از طریق تجربه کردن به اهمیت اهرم برای کاهش نیرو پی ببرند.
از آنها بخواهید ابتدا تلاش کنند تا جسم سنگینی مثل سطل پر از آب یا آجر را بدون اهرم بلند کنند.
آنها مشاهده می کنند بلند کردن آن سخت است
اکنون از آنها بخواهید به کمک یک میلهٔ بلند و تکیه گاه سطل را بلند کنند و نیرویی را که به کار می برند با هم مقایسه کنند.
آنها در الاکلنگ بازی، مشاهده می کنندبدون الاکلنگ نمی توانند دوست خود را از سطح زمین به سمت بالا حرکت دهند
ولی با الاکلنگ که یک اهرم است به راحتی دوست خود را از سطح زمین بلند می کنند.
آزمایش درس 10 علوم سوم ابتدایی نیرو همه جا 2
بچه ها با انجام دادن آزمایشی دیگر متوجه می شوند
که نیروی لازم برای بلند کردن یک جسم سنگین توسط اهرم به فاصلهٔ محل وارد کردن نیرو تا تکیه گاه بستگی دارد؛
هر چه این فاصله بیشتر باشد با نیروی کمتری جسم سنگین را می توانند از زمین بلند کنند
بار دیگر محل وزنه را نسبت به تکیه گاه تغییر می دهند و مشاهده می کنند هرچه این فاصله کمتر باشد نیروی به کار رفته کمتر می شود.
در انتهای درس بچه ها با وسایلی که مثل اهرم عمل می کند
و از آنها در زندگی روزمره استفاده می شودآشنا می شوند
این وسایل باید ساده و شبیه اهرم باشد. مثل الاکلنگ، دیلم، میخ کش.
از بچه ها بخواهیدوسایلی را که در زندگی روزمره به کار می برند و مثل اهرم است مثال بزنند
بسته به مثال هایی که می زنند می توانید آنها را در سه سطح ارزشیابی کنید.
توجه کنید در این آزمایش بچه ها می توانند از تکیه گاه های مختلف استفاده کنند
مثلاً از دستهٔ صندلی یا به جای وزنه از چند کتاب که دور آن را با نخی بسته اند استفاده کنند.
